Agregaty prądotwórcze z silnikami spalinowymi nie tylko zapewniają zasilanie awaryjne, ale też – jeśli są używane często lub przez dłuższy czas – mogą znacząco wpływać na środowisko. Emisje spalin, hałas, a także ryzyko wycieków paliwa to główne kwestie, które budzą obawy ekologiczne i regulacyjne. Co trzeba wiedzieć, by korzystać z agregatu w zgodzie z przepisami i w możliwie najmniejszym stopniu szkodzić środowisku?
Jakie zanieczyszczenia emituje agregat?
Silnik spalinowy agregatu generuje m.in.:
- CO₂ (dwutlenek węgla) – główny gaz cieplarniany, którego ilość jest proporcjonalna do zużytego paliwa,
- CO (tlenek węgla) – toksyczny gaz powstający przy niecałkowitym spalaniu,
- NOₓ (tlenki azotu) – przyczyniają się do smogu i kwaśnych deszczy,
- PM (pyły zawieszone) – zwłaszcza w agregatach diesla, szkodliwe dla układu oddechowego,
- HC (węglowodory) – produkty niepełnego spalania, również szkodliwe dla zdrowia.
Jakie przepisy regulują emisję agregatów?
✅ Rozporządzenie Komisji UE 2016/1628 (Stage V)
Od 2019 r. nowe agregaty wprowadzane do obrotu w Unii Europejskiej muszą spełniać normy emisji spalin tzw. Stage V. Ograniczają one maksymalną ilość tlenków azotu, cząstek stałych i innych zanieczyszczeń emitowanych przez silniki o mocy do 560 kW.
✅ Krajowe przepisy ochrony środowiska
Zgodnie z Prawem ochrony środowiska (Dz.U. 2001 nr 62 poz. 627 z późn. zm.), prowadzenie działalności mogącej negatywnie oddziaływać na środowisko (np. intensywne używanie agregatu na budowie) wymaga zgłoszenia lub uzyskania pozwolenia, zależnie od skali emisji.
✅ Lokalne regulacje
Niektóre gminy wprowadzają dodatkowe ograniczenia hałasu i emisji w centrach miast lub strefach ochrony przyrody. Warto zapoznać się z uchwałami rady gminy.
Jak ograniczyć wpływ agregatu na środowisko?
🔹 Wybieraj agregaty spełniające normy Stage V
Nowoczesne modele mają mniejsze spalanie i zaawansowane systemy redukcji emisji, np. filtry DPF (dla diesla) czy katalizatory.
🔹 Agregaty gazowe lub biopaliwo
Alternatywą dla benzyny czy oleju napędowego są agregaty zasilane LPG, CNG lub HVO (hydrogenated vegetable oil) – emitują znacznie mniej tlenków azotu i pyłów.
🔹 Regularny serwis i właściwe użytkowanie
Zużyte filtry powietrza czy świeca w silniku benzynowym mogą zwiększyć emisję nawet o kilkadziesiąt procent. Regularna wymiana oleju i filtrów ogranicza emisję spalin i poprawia efektywność spalania.
🔹 Czas pracy
Używaj agregatu tylko wtedy, gdy to konieczne – każda godzina pracy to kolejne kilogramy CO₂ i innych zanieczyszczeń.
🔹 Miejsce pracy agregatu
Nigdy nie używaj agregatu w zamkniętym pomieszczeniu – nie tylko z powodu ryzyka zatrucia CO, ale też dlatego, że w zamkniętej przestrzeni spaliny koncentrują się i mogą powodować lokalne przekroczenia norm jakości powietrza.
Jakie kary grożą za łamanie przepisów?
- Za używanie urządzenia niespełniającego wymagań emisyjnych grożą kary finansowe na mocy Prawa ochrony środowiska i Prawa budowlanego (od kilkuset do kilku tysięcy złotych).
- Za spowodowanie zanieczyszczenia środowiska w wyniku wycieku paliwa (np. do gleby czy wody) odpowiedzialność może być karna i cywilna, a właściciel zobowiązany do kosztownej rekultywacji terenu.
Choć agregaty są nieocenione w wielu sytuacjach, warto pamiętać, że ich niewłaściwe użytkowanie ma realny wpływ na środowisko i może narazić użytkownika na kary. Wybierając nowoczesne urządzenie zgodne z normami emisji, dbając o regularny serwis i ograniczając czas pracy agregatu do niezbędnego minimum, można znacząco zmniejszyć negatywne oddziaływanie na otoczenie.